Maatwerkadvies Energiebesparing Steenderen
Wil jij de energierekening verder laten dalen? Voor woningeigenaren kan het lastig zijn te bepalen waar je begint. Is het slim om te isoleren, een warmtepompsysteem kopen of kies ik voor warm tapwater met een zonneboiler? Een persoonlijk Energiebesparing Maatwerkadvies Steenderen is dan een goede keuze! Een energieadviseur komt thuis langs voor doelgericht advies en omschrijft waar de kansen liggen. Dit maatwerkadvies laat woningeigenaren zien welke alternatieven doeltreffend zijn in jouw huis en en een gezond en aangenaam binnenklimaat realiseren. In het verduurzamingsplan check je gedetailleerd de kosten en baten van de potentiële maatregelen. Het maatwerkadvies is ontworpen voor Nederlandse particuliere woningeigenaren en is zelfs een verplichting als je subsidie wilt aanvragen.
- Het maatwerkadvies specificeert welke verduurzamingsmaatregelen een energiebesparing bieden en het comfort verhogen.
- Een objectieve duurzaamheidsadviseur neemt de hele woning uitgebreid op.
- Je krijgt een energierapport met alle mogelijk interessante maatregelen die je kan laten uitvoeren.
- Onder andere: woningisolatie, zonneboiler laten plaatsen, zonnepanelen installeren, infraroodpanelen, warmtepomp plaatsen.
- Voor elk afzonderlijk onderdeel vind je een kostenbegroting wat het rendement is en de geraamde terugverdientijd.
- Voor de uitvoering van het maatwerkadvies moet je zelf de benodigde bedrijven benaderen.
- Een uniek maatwerkadvies energiebesparing rapportage is een minimale vereiste in 2023 voor woningeigenaren in Steenderen die energiebesparende maatregelen willen doorvoeren en daarbij in aanmerking willen komen voor een duurzaamheidssubsidie.
Thema’s
- Wat je moet weten over het maatwerkadvies energiebesparing
- Adviesplan: hoe vraag ik maatwerk aan?
- Maatwerkadviseurs in Steenderen bekijken
- Hoe kan ik mijn woning kostenefficiënt verduurzamen?
- Regel een actueel energielabel voor je huis
- Subsidies en informatie omtrent energiebespaarleningen
- FAQ met meest gestelde vragen + antwoorden rondom woning verduurzamen
Energieadvies: samen naar lagere energiekosten
Maatwerkadvies energiebesparing (vervanging van Energieprestatieadvies (EPA)) is een plan voor woningen en bedrijfspanden dat een volledig plan presenteert om energieverbruik te minderen en zodoende de energiekosten te verminderen. In het plan wordt in grote lijnen aangegeven welke potentiële maatregelen er zijn, wat wat de financiële implicaties zijn, en binnen hoeveel jaar je het terugverdient. Daarbij komen diverse maatregelen naar voren, zoals: infraroodpanelen, dakisolatie, vloerisolatie, zonneboiler, spouwmuurisolatie, warmtepomp. Je regelt het supersnel. Een energieadviseur belt jouw voor een afspraak voor een persoonlijk advies. Deze persoon check jouw huis en bestudeert welke energiebesparingsmaatregelen passen bij jouw situatie. Binnen enkele dagen ontvang je een rapport met daarin maatregelen. De adviseur geeft je ook een kostencalculatie en tevens een rendements-weergave. Disclaimer: Deze maatwerkadviseur is onpartijdig en zal je dus ook nooit zelf iets verkopen. Het rapport vertelt je ook welk energielabel je hebt.
Let op: Wil je je woning energie-efficiënt maken, en heb je een investeringssubsidie duurzame energie nodig? Het maatwerk energiebesparingsadvies is dan een minimale randvoorwaarde. Het advies moet worden uitgevoerd door een erkende specialist op het gebied van energie. Gediplomeerde en neutrale energieadviseurs kan je vinden op de website centraalregistertechniek.nl. Het BRL9500 certificaat is een teken van deskundigheid.
Maatwerkadvies energiebesparing aanvragen in Steenderen (april 2024)
Wil jij een subsidie aanvragen om je huis energieneutraal te maken. Dan moet je minimaal een maatwerkadvies kunnen overleggen. Het adviesplan geeft een schema met verschillende duurzame oplossingen die zinvol zijn voor jouw situatie. Denk hierbij aan het vervangen van (HR++) glas, isolatie van buitenmuren met PIR en het gebruik van een zonneboiler. Hieronder laten we zien hoe jij dit kunt regelen.
Vraag een energierapport aan in 5 stappen
- Energieadviseurs vergelijken
Het maatwerkrapport wordt uitgevoerd door een gekwalificeerde maatwerkadviseur. Geschikte EPA-adviseurs vind je op Centraal Register Techniek of via ons eigen platform. Vraag ook eens rond in je eigen kenniskring. Tip: neem alleen contact op met specialisten die beschikt over het BRL9500-02-certificaat.
- Dien offerte-aanvragen in
Je moet natuurlijk betalen voor een gepersonaliseerd advies. Maatwerkadviseurs kunnen individuele tarieven rekenen. Het is wijs om diverse offertes op te zoeken van ervaren energie experts. Geef vooraf goed door wat je precies wilt. Wil je puur en alleen kijken naar de isolatie, of wil je ook weten hoe je jouw huis gasloos kunt verwarmen? Zoek je naar iemand die je kan helpen bij de renovatie, of wil je dit zelf doen? Wees zo specifiek mogelijk. De prijsopgaven van adviseurs vergelijken kun je dan probleemloos doen.
- Voer de Woningcheck uit
De afspraak staat in de agenda. Om het maximale uit het advies te krijgen zorg je voor een goede voorbereiding. Begin alvast met de bespaarcheck van verbeterjehuis.nl. Via de Verbetercheck op Verbeterjehuis.nl ontdek je een opsomming met verduurzamingsmaatregelen die wellicht interessant zijn voor jouw huis. Altijd met de prijzen en de rendementen. Dit is uitstekende input voor het adviesgesprek met jouw energiecoach in Steenderen.
- Informatie in het energierapport bekijken
De energie expert bezoekt je aan huis en checkt welke energiebesparingsmaatregelen geschikt zijn voor jouw huis. Kort hierop krijg je het doorberekende energieplan inclusief alle energiebesparende maatregelen voor jouw woning. Voor de specifieke energiemaatregelen delen ze aspecten zoals de uiteindelijke kosten, de jaarlijkse opbrengsten en de geschatte terugverdientijd. Soms is het wenselijk om het rapport nog even samen te bespreken. Als je hiervoor kiest kan je vragen stellen.
- Vakbedrijven zoeken
De energiedeskundige is uiteraard geen bouwkundige (dan moet je een bouwkundige keuring in Steenderen laten uitvoeren). Deze deskundige kent alle opties op te besparen op gas en stroom. Maar voor de daadwerkelijke uitvoering moet je zelf een gespecialiseerd bedrijf inschakelen. Met het energierapport kan je offertes opvragen bij isolatiebedrijven en plaatselijke installateurs. Vraag of ze bij je thuis komen om alles tot in detail op te meten. Het kan nuttig zijn dat de EPA-adviseur daarbij kan zijn.
Welke energiebesparende maatregelen zijn effectief voor mijn woonruimte?
Vind energieadviseurs en bespaar op jouw energielasten!
Energieadviseur Steenderen vergelijken
Dit maatwerkadvies energiebesparing laat je verrichten door een objectieve specialist. Wij adviseren om een expert uit de omgeving te benaderen. Ze zijn bekend met het type woning, en je betaald minder voor reiskosten. In het schema hieronder bieden we contactgegevens van professionele experts die actief zijn in de gemeente Bronckhorst. Kies altijd een adviseur van een bedrijf met een BRL9500-02-certificaat. Tip: actuele adressen vind je ook op het platform Centraal Register Techniek.
| Naam adviesbedrijf | Straatnaam | Postcode | Plaats |
|---|---|---|---|
| WoningSchouw B.V. | Kapperallee 91 | 7211CC | Eefde |
| Kistemaker Consult | Veldesebosweg 6 | 7231DW | Warnsveld |
| EPON index label advies | Molenstraat 1 c | 7241AD | Lochem |
| EnergieSchouw B.V. | Kapperallee 91 | 7211CC | Eefde |
| Adviesbureau Bluemink | Oude Klaverdijk 5 | 7142HC | Groenlo |
Uitgelichte experts: direct online afspraak inplannen
Direct een afspraak maken? Hieronder kies je uit energieadviseurs voor maatwerkadvies energiebesparing in Steenderen die direct tot je beschikking zijn. Kies een van de bedrijven om direct aan de slag te gaan.
De verschillende soorten energiebesparende maatregelen
Veel woningbezitters willen hun energierekening minderen. Dit proces is echter best ingewikkeld. Met name daarvoor is het maatwerkadvies bedoeld. Het geeft je een inkijkje in alle mogelijke bespaarmogelijkheden. Aan wat voor type maatregelen moet ik denken? In deze gids noemen we de meest voorkomende energiebesparende maatregelen voor jouw huis. Bekijk tevens meer informatie over vloerisolatie.
5 voordelen van een energiezuinige woning in Steenderen
- Een lagere energiefactuur: minder geld kwijt aan energie per maand.
- Het is goed voor het milieu: je stoot veel minder CO2 uit.
- Je geniet van een optimaal binnenklimaat: profiteer van warme luchtcirculatie en weinig tocht.
- Een gunstigere woningwaarde: woningen met energielabel A zijn meer waard op de verkoop- en verhuurmarkt.
- Leven in een gezonde leefomgeving: een gezonde luchtkwaliteit.
| Maatregel | Tarieven (gemiddeld) | Besparing p/jaar |
|---|---|---|
| Spouwmuurisolatie (klik voor meer over isolatie) | €1795,00 | €400,00 p/jaar |
| Volledig elektrische warmtepomp | €10650,00 | €705,00 p/jaar |
| Zonnepanelen set 10 panelen | €4810,00 | €475,00 p/jaar |
| Zonneboiler met 150 liter vat | €2875,00 | €215,00 p/jaar |
| Infraroodpanelen (per paneel) | €355,00 | €27,50 p/jaar |
| Tochtstrips laten aanbrengen (meer tips bekijken) | €1150,00 | €200,00 p/jaar |
Maatwerkadvies opvragen voor direct energie besparen!
Zoek beschikbare deskundigen en plan afspraak in
Besparen dankzij woningisolatie
Wil je minder energie gaan verbruiken? Een huis isoleren in Steenderen is dan eigenlijk de basis. Door het isoleren van glas, daken, muren en vloeren blijft de warmte behouden. Woningisolatie is een absolute must: je kan besparen op de energiekosten, je hebt geen last meer van tocht in huis, je hoeft minder gas te stoken, je hebt geen last van lawaai van de buren en je woning zal in waarde stijgen. Er zijn meerdere subsidies te kiezen. Goed om te weten: voor de arbeidskosten rondom isoleren geldt het speciale lage BTW-tarief (9%) Dit maakt dat het een interessante terugverdientijd heeft.
- Vloerisolatie (vanaf €25,00 per /m2): een beter loopcomfort en minder vochtproblemen.
- Dakisolatie (vanaf €49,00per /m2): sterke verbetering van de duurzaamheid van de woning.
- Gevelisolatie (vanaf €98,50per /m2): verhoog het totale wooncomfort.
- Bodemisolatie (vanaf €19,50per /m2): bereik sneller een comfortabelere temperatuur in een huis.
- Spouwmuurisolatie (vanaf €24,50per /m2): toe te passen op bijna elk huis met een spouw.
- Isolatieglas (vanaf €118,00per /m2): HR++ glas heeft veel minder last van condensvorming.
Voordelen van een warmtepomp
Met een warmtepomp kun je flink besparen t.o.v. de gasketel. Het genereert warmte uit natuurlijke warmtebronnen. Dit maakt dat je flink minder gas gaat gebruiken. Het systeem heeft wel veel extra elektriciteit nodig. Jouw stroom kan je halen uit zonnepanelen op het dak van je huis. Tijdens de warme maanden kan het ook nog eens koelen. Je hebt de keuze uit een volledig elektrische warmtepomp of een hybride warmtepomp. In het stuk hieronder lees je praktische details over de soorten systemen waar je uit kunt kiezen.
- All-electric warmtepomp: is een stand-alone verwarmingsinstallatie en zorgt voor warm tapwater. Je gebruikt in dat geval geen gas meer. Deze stand-alone installatie is redelijk prijzig en het huis moet zeer goed geïsoleerd zijn. Met name interessant voor nieuwbouw.
- Hybride warmtepomp Steenderen: betaalbaar en wordt met name toegepast in huizen die over minder goede isolatiewaarden beschikken. Het is een aanvulling op jouw HR-combiketel. Zo houdt je nog maar 30% van je gasverbruik over.
- Lucht-lucht warmtepomp: duurzaam verwarmen en koelen zonder gas.
- Lucht-water warmtepomp: op een duurzame manier warmte uit omgevingslucht onttrekken.
- Water-water warmtepomp: er worden geen geen schadelijke (rook)gassen uitgestoten.
- Bodem-water warmtepomp: het meest rendabele, maar ook het meest dure systeem van dit moment.
Zonnepanelen laten installeren
Met zonnepanelen ben je jouw eigen energieleverancier, en wek je zelf groene stroom op. Het is goed voor het milieu en je betaalt veel minder voor de energie. Met een groot subsidie-voordeel, een versoepelde BTW-regeling en/of een tegemoetkoming d.m.v. een groene lening is het vaak al binnen een paar jaar terugverdiend. Je maakt je op die manier een stuk onafhankelijker t.o.v. energieleveranciers zoals Budget Energie, Vattenfall, Eneco, Engie, GreenChoice of Enegiedirect.nl, Delta, Oxxio, United Consumers, Vandebron. Door de salderingsmaatregel kan je zelf geld verdienen aan je te veel opgewekte stroom.
- Zonnepanelen zijn voor veel huishoudens financieel haalbaar. Een uitgebreide set met zo’n 10 panelen kost je circa €5.600 en verdien je terug in zo’n 7 jaar.
- Er gelden een aantal randvoorwaarden: er moet ruimte zijn om de set te plaatsen op het dak met (het liefst) zuidelijke oriëntatie. Het schaduweffect mag niet te groot zijn. Denk ook aan een stabiele constructie.
- Heb je meer zonnestroom productie dan verbruik? Dan kan je terugleveren aan het net (salderen).
- Goedkoop zonnepanelen in Steenderen laten monteren? Dan betaal je geen BTW.
Kies voor een zonneboiler
Een zonneboiler wordt gevormd door een zonnecollector op het dak en een buffervat voor jouw warmte water. Het systeem is jouw bron voor al het warme tapwater in de badkamer en keuken. Daarvoor gebruikt het de energie van de zon. Dankzij de zonneboiler realiseer jij een besparing van wel 50% van het gasverbruik voor warm water verwarmen. Je gebruikt het in combinatie met een warmtepomp of hoog rendement ketel. Een vergunning is niet noodzakelijk en er zijn interessante ISDE subsidies beschikbaar.
- Een standaard zonneboiler voor een doorsnee woning (3,5 m2 / 150 liter vat) vergt een investering van zo’n €3.350 (met installatie).
- Een zonneboilercombi kan een hele woning verwarmen.
- Let op: de benodigde ruimte op je dak is +/- 3 m2 tot 4 m2.
- Houdt ook rekening met het buffervat (v.a. 50cm bij 100 cm).
Alles over infraroodpanelen
Door elektrische infraroodpanelen kan je snel een specifieke ruimte warm krijgen. Zoals bijv. een hobbyruimte of zolder. Het verwarmt niet de lucht, maar objecten of mensen in de kamer. Veel mensen ervaren stralingswarmte als erg prettig. Doorgaans worden warmtepanelen ingezet als extra bijverwarming. Reden om dit aan te schaffen: neutraal effect op luchtcirculatie, een gunstig energieverbruik, simpel zelf te installeren en ze hebben een tijdloze uitstraling.
- Infraroodverwarming kan heel gericht een plek opwarmen.
- Wanneer een woning compleet is geïsoleerd kan je met IR-verwarming de hele woning verwarmen (hoofdverwarming).
- De tarieven van warmtepanelen zijn afhankelijk van grootte en het vermogen en liggen tussen de €240,00 – €375,00 per infraroodpaneel.
Goede energiebespaartips
Als alternatief op de energiebesparende maatregelen zijn er nog veel meer energiebespaar adviezen in Steenderen. In het gedeelte hieronder delen we daarom een aantal belangrijke en interessant geprijsde duurzame oplossingen die je meteen kunt toepassen.
- Mechanische ventilatie: brandbare stoffen en/of gassen worden verwijderd (verkleind de kans op brand).
- Ventilatie met warmteterugwinning (WTW): een stil en zuinig systeem waarmee je ook energie bespaart.
- Waterbesparende douchekop: bespaar op waterkosten en op de energierekening.
- Radiatorfolie: een milieuvriendelijke oplossing om warmte vast te houden.
- LED-lampen: LED-verlichting gebruikt 75% minder energie dan gloeilampen.
- Elektrisch koken: veilig, efficiënt en duurzaam koken op een inductiekookplaat.
- Slimme thermostaat: eenvoudig te bedienen en altijd inzicht in je verbruik.
- Energielabel huishoudelijke apparatuur: lagere CO2-uitstoot met een A+ apparaat.
Direct persoonlijk energieadvies in Steenderen!
Plan een adviesgesprek in en achterhaal hoe je jouw woning duurzamer kunt maken
Energielabel Steenderen: hoe duurzaam is mijn huis?
Het maatwerkadvies voor energiebesparing bevat verduurzamingsmaatregelen die eenvoudig te realiseren zijn om te besparen op de energielasten. Dit besparingsplan bespreekt ook wat het woning energielabel van je pand is. Het woninglabel toont hoe gunstig je huis nu is qua energiezuinigheid. De meest energiezuinige huizen ontvangen energielabel A. Heb je nadien (na de inspectie) jouw huis aangepakt? En ga je jouw huis verhuren of verkopen of wil je een scherpe hypotheekrente? Dan is het verstandig om een nieuw energielabel aan te vragen. Een erkende energie inspecteur gaat een uitgebreid onderzoek doen en bekijkt het totaal van gas en elektriciteit dat nodig is voor de verwarming en warm water. Er zijn grote verschillen tussen energielabel A++++, A of een minder milieuvriendelijk label B t/m G.
- Het label vertelt de energiezuinigheid van een woning.
- Dit huislabel is verplicht bij de verkoop, verhuur en oplevering van woningen en appartementen.
- Een gunstig energielabel resulteert in een hogere woningwaarde. Mogelijk heb je recht op een duurzaamheidskorting op je hypotheekrente.
Woning verduurzamen: bekijk subsidies in Steenderen
Alle woningen in Provincie Gelderland moeten een stuk duurzamer worden en op termijn volledig los van het gas. Er zijn een aantal (ISDE) subsidies en aantrekkelijke energiebespaarleningen Ga je verduurzamen met subsidie? Dan moet je verplicht een maatwerkadvies kunnen overleggen. In dit blokje kan je aan de slag met praktische informatie over de meest aantrekkelijke subsidieregelingen duurzame energie in Steenderen.
- Landelijke subsidie isolatie: je hoeft zo nog maar 2/3 zelf te betalen voor isoleren van (spouw)muur, gevel, dak, ramen, vloer.
- Voor het arbeid (en dus niet de materialen) betaal je slechts 9% BTW.
- Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE): aantrekkelijk voor een warmtepomp, zonneboiler of aansluiting op een warmtenet in april 2024.
- Met betrekking tot zonnepanelen geldt het BTW-nultarief.
- Het energieloket gemeente Bronckhorst heeft mogelijker zelf ook nog regionale subsidiemogelijkheden of gunstige energiebespaarleningen. Via de energiesubsidiewijzer Bronckhorst zijn alle financiële regelingen te bekijken.
Energiebespaarlening Steenderen afsluiten in april 2024
De voordeligste manier om verduurzamingsmaatregelen te realiseren is door je eigen spaargeld hiervoor te gebruiken. Kan of wil je geen spaargeld uitgeven? Probeer dan een lening af te sluiten. Iedere huiseigenaar kan gebruik maken van duurzame leningen. We vertellen je er graag meer over (ook te gebruiken voor huizen in o.a. Kring van Dorth, Baak en Harfsen).
- Energiebespaarlening Warmtefonds: een gunstige annuïteitenlening waarmee huizenbezitters hun woningen meer energiezuinig kunnen maken.
- Duurzaamheidslening van Stimuleringsfonds Volkshuisvesting voor Nederlandse gemeenten (SVn): stimuleringslening relevant voor spouwmuurisolatie, gevelisolatie, zonnepanelen, dakisolatie, warmtepompen, zonneboilers.
- Energiebespaarhypotheek: met een maximaal leenplafond van €25.000 voor mensen met een woning met duidelijke hertoetsmomenten en voorwaarden.
- Gebouwgebonden financiering (GGF): financiering van de verduurzamingsinvestering wordt aan de woning gekoppeld (momenteel nog niet beschikbaar).
- Duurzame monumenten lening: wordt verstrekt aan eigenaren van monumenten die willen verduurzamen (bekijk voorwaarden op de website van de gemeente Bronckhorst.
- Laat je hypotheek aanpassen: je kunt extra geld lenen wanneer je dit nodig hebt voor verduurzaming.
FAQ: actuele onderwerpen m.b.t. energie besparen in Steenderen
Het energie maatwerkadvies Steenderen is een adviesrapport met concrete maatregelen voor de verduurzaming van een woonhuis die o.a. vallen binnen de maatregelenlijst van het Nationaal Warmtefonds. Voorbeelden zijn het isoleren van dak, gevel, muren of vloer, het vervangen van de CV-ketel voor een warmtepomp of jouw eigen stroom opwekken met zonnepanelen. Dit advies bespreekt per maatregel het kostenplaatje en de terugverdientijd. Dit persoonlijk energieadvies is relevant voor alle particuliere huizenbezitters die willen vergroenen en hiervoor een subsidie willen aanvragen.
Ja, men moet een maatwerkadvies kunnen overleggen op het moment dat je gebruik wil maken van een duurzaamheidssubsidie. Heb je isolatie plannen en wil je hiervoor subsidie, of kijk je specifiek naar investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) voor een zonneboiler of aansluiting op een beschikbaar warmtenet? Dan is dit advies verplicht. Zonder maatwerkadvies kan je geen subsidie krijgen. Wil je energiebesparende maatregelen doorvoeren met een groene lening of met je eigen geld? Ook in dat geval is het maatwerkadvies de moeite waard. Het is heel specifiek en geeft aan welke opties jouw woning verduurzamen. Door gebruik te maken van dit document kun jij een vakman goede instructies geven.
De tarieven van een advies op maat worden berekend op basis van het type huis, oppervlakte en de betrokken adviseur. De tarieven liggen tussen de €215,00 tot en met €335,00. Voor een doorsnee huis kost het energieadvies je gemiddeld €250,00. Het is slim om offertes van betrouwbare (BRL9500-02) energieadviseurs in Steenderen te bekijken.
Ja, elke Vereniging van Eigenaren (VvE) kan in samenspraak met de leden informatie over het maatwerkadvies energiebesparing opvragen. Op basis daarvan kunnen alle appartementseigenaren samen CO2 besparende maatregelen uit laten voeren. Daarvoor is ook het Subsidie energiebesparing eigen huis (SEEH) en Subsidie verduurzamen voor verenigingen van eigenaars (SVVE) beschikbaar. De maatwerkadviseur zal het gehele pand nalopen en beoordelen. Het keuringsbureau checkt bij bewoners de eisen en wensen om het appartementencomplex groener te maken. Op basis daarvan volgt richting de VvE een energieadvies voor de energieprestatie in de appartementen. Bewoners worden geïnformeerd over de geraamde kosten en de besparing.
Als eigenaar ben je graag op de hoogte hoe je de energieprestaties van je kantoor, bedrijfsgebouw of pand kunt verbeteren. Het zogenaamde energieprestatieadvies (EPA) is een officieel EPA-maatwerkadvies in Steenderen voor bedrijfsobjecten. Het utiliteitsbouw plan gaat dieper in op de bouwkundige en installatietechnische verbetermaatregelen van je bedrijfsunit, kantoor of opslagruimte Een hogere energieprestatie leidt tot lagere lasten, een beter comfort voor de werknemers, korting op de milieubelasting en een duurzaam imago. De NTA 8800 is nieuwe methodiek voor het calculeren van energieprestaties van gebouwen. De Energie Investeringsaftrek (EIA) is: een gunstige zakelijke subsidieregeling waarmee je als gebouweigenaar een premie kunt ontvangen voor het energieadvies voor bedrijven en voor de realisatie van de verduurzamingsmaatregelen. Zie de website van RVO voor een extra uitleg.
